PGA Tour đã thua? Hay LIV Golf chiến thắng? Thực tế thì đây là một câu hỏi rất khó để trả lời nhưng thực tế cả hai đã tìm được tiếng nói chung sau gần 2 năm tranh cãi. PGA Tour là hệ thống giải lâu đời quy tụ với nhiều sao, huyền thoại tên tuổi với khả năng ảnh hưởng và làm kinh doanh golf tốt. Nhưng trước một LIV Golf dù hoạt động không có nhiều hợp đồng doanh thu quảng cáo từ nhiều nhãn hàng, khán giả xem truyền hình ít theo các con số thống kê, thậm chí vẫn đang đốt tiền tỷ mà chưa có lãi, nhưng đơn giản là họ đang có một quỹ siêu khủng phía sau rót vào đó là PIF. Mẫu chốt vẫn chính là tiền đổ vào ở đây dường như sẽ là vô tận. Và để cả giải đấu có thể chạy được thì tiền vẫn là tất cả.

Độ khủng của PIF như thế nào?

Quỹ đầu tư công Saudi (PIF) hầu như có mặt ở khắp mọi nơi. Bạn không tin nhưng nếu rời khỏi nhà hôm nay (và có thể ngay cả khi bạn không rời khỏi nhà), thì một trong những số tiền bạn đã chi tiêu, hay dịch vụ bạn đang sử dụng đều có hỗ trợ, đầu tư bởi Quỹ 620 tỷ đô la này.

Bắt đầu từ năm 2015, Thái tử Mohamed bin Salman đã biến quỹ tài sản quốc gia của Vương quốc Ả Rập Xê Út khỏi sự phụ thuộc vào dầu mỏ. PIF đã đầu tư hàng trăm tỷ trên khắp thế giới, sở hữu cổ phần đáng kể trong các công ty như Alphabet (Google), Costco, Meta (Facebook), Starbucks, Activision (Call of Duty), EA Sports (Madden NFL 23, EA Sports PGA Tour), Uber, PayPal và Zoom, Tesla, Pfizer, IBM, CISCO, Boeing, Berkshire Hathaway. Phạm vi tiếp cận của quỹ này trong lĩnh vực công nghệ thậm chí còn rộng hơn thông qua số tiền mà nó đầu tư vào quan hệ đối tác chiến lược với các quỹ khác trên khắp thế giới, chẳng hạn như 45 tỷ đô la mà PIF đưa vào Quỹ Tầm nhìn Softbank của Nhật Bản. Softbank có các vị trí trong các công ty lớn như Doordash, Cameo và Whoop—nơi mà Rory McIlroy và Justin Thomas là một trong số các nhà đầu tư trong đó. Rõ ràng, PIF đang đi chợ trên thị trường quốc tế. 

Tiến sĩ Karen Young, một nhà kinh tế chính trị và học giả nghiên cứu cấp cao của Trung tâm Chính sách Năng lượng Toàn cầu tại Columbia, cho biết “PIF đang ráo riết đi đầu tư khắp nơi, muốn tạo lợi nhuận nhanh chóng bên cạnh đa dạng hoá danh mục đầu tư trong một tương lai mà dầu mỏ sẽ không còn là một lợi thế. Mọi chuyện bắt đầu thay đổi khi Ả Rập Xê Út bắt đầu đầu tư vào các địa điểm giải trí mới, công viên giải trí và cơ sở hạ tầng, dịch vụ trên toàn thế giới và xã hội đang bắt đầu thay đổi theo.”

Trong giải đua xe F1, PIF đã đầu tư 660 triệu đô la vào nhà sản xuất ô tô Aston Martin và đội đua của họ, đồng thời đang xây dựng một trung tâm giải trí trị giá 1 tỷ đô la để có một đường đua mới sẽ tổ chức hai cuộc đua mỗi năm. Khoản chi tiêu đó có thể chỉ là sự khởi đầu: Năm ngoái, quỹ được cho là đã đề nghị 20 tỷ đô la để mua toàn bộ quyền thương mại của F1 từ Liberty Media, công ty đã trả 4 tỷ đô la cho họ vào năm 2017 và Ả Rập Xê Út đang cố gắng lôi kéo nhiều đội F1 chuyển khỏi nước Anh đến một thành phố tương lai mới gọi là Neom—được xây dựng theo một đường thẳng băng qua 100 dặm sa mạc và được liên kết với một tuyến tàu cao tốc.

PIF chi mạnh cho F1. Ảnh: GettyImages

Trong bóng đá, PIF đã mua quyền kiểm soát đội bóng Premier League là Newcastle United với giá 300 triệu đô la vào năm 2021 và đã chi hơn 500 triệu đô la cho các hợp đồng cho các cầu thủ siêu sao Ronaldo và Karim Benzema đến chơi cho các đội mà họ sở hữu trong giải đấu chuyên nghiệp của Ả Rập Xê Út. Những bản hợp đồng đó có thể sẽ bị lu mở nếu Lionel Messi chấp nhận mức lương 350 triệu đô la mỗi năm để gia nhập một trong những đội bóng khác có trụ sở tại Ả Rập Xê Út trong thoả thuận trị giá 1 tỷ đô la.

Thương vụ thành công này và đã giúp Newcastle hổi sinh thành một trong những CLB bóng đá mạnh của Premier League hiện nay. Ảnh: GettyImages

Thật khó để tranh luận về sự thành công của PIF trên thị trường đầu tư quốc tế nhưng tầm ảnh hưởng của nó đã lan rộng khắp nơi và thế golf đang không nằm ngoài điều đó. Quỹ đã tăng quy mô gấp bốn lần kể từ năm 2015 và có doanh thu 60 tỷ đô la vào năm 2021. PIF đã tập trung nguồn tiền dồi dào đó vào thể thao như một công cụ tiếp thị hiệu quả và cuối cùng những người ngoan cường, cố chấp và được coi là bảo thủ nhất trong giới Golf cũng đã phải gật đầu trước đồng tiền. PGA Tour - DPWT và LIV Golf đã chính thức bắt tay để xây dựng ra một công ty mới là TBD, và PIF trực tiếp độc quyền rót vốn vào công ty này. Tất cả các hệ thống hiện tại sẽ vẫn duy trì như ban đầu chỉ có khác là sẽ có thêm những khoản đầu tư phát triển chung nhằm giúp golf đến với tất cả mọi người, các vận động viên hay nhất được hưởng lợi. Mặc dù vậy, sự kết hợp này không phải được nhiều người ủng hộ bởi những phân biệt, những câu hỏi liên quan đến quỹ PIF và tính hợp thức của nó. Tuy nhiên, với Mỹ là quốc gia quá hiểu về độ hấp dẫn của 'đô la', cuối cùng cái nào có lợi thì họ sẽ làm. 

Uỷ viên của PGA Tour là Jay Monahan đã từng nói: “Nếu đây là một cuộc chạy đua vũ trang và nếu vũ khí duy nhất ở đây là những tờ đô la, thì PGA TOUR không thể cạnh tranh được.”

Rõ ràng với sức ảnh hưởng quá sâu của PIF trên toàn thế giới thì thành trì lớn nhất cuối của của golf cũng đã phải mở ra đón nhận. Từng là người chỉ trích mạnh LIV Golf, PIF nhưng Jay Monahan khiến cả thế giới choáng với sự thay đổi chóng mặt này. Nhưng theo giải thích, thì thoả thuận này đến từ những thiện chí của thái tử Ả Rập khi những trao đổi về phát triển cho môn golf toàn cầu, bên cạnh những nỗ lực vừa qua đã khiến tất cả bước vào ngồi cùng bàn. Sẽ còn nhiều câu chuyện phía trước, tranh cãi về thoả thuận này nhưng ít nhất những người làm trung lập thì thấy điều này sẽ giúp cho Golf có sức ảnh hưởng lớn hơn nữa trên toàn cầu. 

GolfEdit.com